Osąd dokonany przez sumienie nie zatrzymuje się samym stwierdzeniu czy coś jest dobre albo złe. Sumienie wzywa do działania
Sumienie to jedno z pojęć częściej używanych w chrześcijaństwie. Jest ono ważne także w etyce oraz stanowi jedno z kluczowych pojęć systemu ochrony praw człowieka. Jednocześnie dość rzadko zastanawiamy się nad tym, czym jest sumienie i jaką ma rolę. Mówimy o nim zazwyczaj w kontekście negatywnym, kiedy ktoś ma wyrzuty sumienia, albo kiedy wobec szokującej postawy moralnej pytamy o to, czy dana osoba w ogóle ma sumienie. Ojciec Blachnicki dostrzegał rolę sumienia, widział w nim jedno z pięciu źródeł światła, obok rozumu, Słowa Bożego, Chrystusa i Kościoła. Rozum i sumienie zaliczał do naturalnych źródeł światła, które nie wymagają wiary.
W mojej refleksji nad sumieniem chciałbym najpierw zatrzymać się nad tym, czym jest sumienie. Następnie rozważę krótko możliwe konflikty sumienia, w tym konflikt z interesami osobistymi, z rozumem, z prawem i z wiarą. Pozwoli to przejść do ostatniej części poświęconej związkowi sumienia z wolnością, gdzie zapytam o to, czy sumienie można zniewolić oraz czy wolność sumienia nie jest przypadkiem ryzykowna.