Odpowiedź zwięzła
Ad 1.
Ujmując rzecz pospiesznie i powierzchownie, można powiedzieć, że dusza ludzka jest kompatybilna z niebem, a ludzkie ciało kompatybilne z życiem na ziemi. Tym samym wskazany w powyższym pytaniu problem, sprowadzałby się do konfliktu między rozumną, nastawioną na wieczne wartości duszą, a bezmyślnym, trawionym doczesnymi żądzami ciałem. Zestawiając to jednak z Biblijną prawdą, że człowiek to dusza i ciało razem wzięte, dochodzimy do wniosku, iż pospieszne i powierzchowne traktowanie wyżej wzmiankowanej sprawy popycha nas w kierunku herezji platonizmu: człowiek to dusza, dla której właściwym miejscem jest niebo (świat Idei); ciało to więzienie dla duszy, a pobyt w ciele (czyli tym samym w doczesności) jest dla duszy karą, która kończy się w momencie śmierci ciała (śmierć wyzwoleniem duszy, tj. człowieka).
Tymczasem sprawa jest znacznie bardziej skomplikowana, ponieważ życie w doczesności nie jest karą, a niebo jest prawdziwą ojczyzną nie dla ludzkiej duszy, lecz dla człowieka (tzn. duszy i ciała razem wziętych): poucza nas o tym chociażby prawda wiary o powszechnym zmartwychwstaniu.
Robocza odpowiedź na postawione wyżej pytanie brzmi więc następująco: Nie ma żadnej sprzeczności w tym, że zależy nam jednocześnie na doczesności jak i wieczności, ponieważ tak doczesność jak i wieczność są właściwymi (naturalnymi) stanami bytowania człowieka. Biorąc jednak pod uwagę fakt, że wieczność jest naszym ostatecznym celem, a doczesność wobec wieczności jest nieskończenie mała, zasadnym wydaje się pytanie, dlaczego w ogóle istniejemy w doczesności i dlaczego — przynajmniej do czasu — tak bardzo do tejże jesteśmy przywiązani?
Ad 2.
Czynimy to dla naszych bliskich, ponieważ ich kochamy i posiadamy jakąś wiedzę dotyczącą naszego i bliźnich naszych szczęścia, doznawanego w doczesności (kojarzymy np. zdrowie ze szczęściem doczesnym), natomiast nic, albo bardzo niewiele wiemy o naszej wieczności (choć pragniemy wieczności szczęśliwej). Chcemy po prostu bliskich naszych uszczęśliwić i dlatego zabiegamy dla nich o to bliższe (doczesne) szczęście, co wcale nie wyklucza naszej troski o ich szczęście wieczne.
Człowiek spieszy się tam (serce go ciągnie), gdzie jest jego skarb, czyli to co jest dla niego najwyższą (?) wartością: Bo gdzie jest twój skarb, tam będzie i serce twoje (Mt 6,21). Po prostu związani jesteśmy z tym, troszczymy się o to, co jest przedmiotem naszej miłości. W doczesności są Wiara, Nadzieja, Miłość; w wieczności szczęśliwej tylko (aż!) Miłość. I by tę wieczną Miłość duchowo i cieleśnie wytrzymać, trzeba w doczesności, przy wsparciu Wiary i Nadziei (czyli Łaski Bożej) tej Miłości się nauczyć. I właśnie dlatego obdarzamy Miłością naszych bliźnich, ponieważ w ten sposób tak my jak i oni uczą się kochać Boga. Kiedy człowiek nauczy się w doczesności kochać Boga i bliźniego, wtedy bez problemów rozpozna gdzie jest jego skarb (oczywiście, że w wieczności) i serce tam go pociągnie.
MORAŁ:
1. Nie spiesz się do śmierci, jeśli nie potrafisz kochać.
2. Nie są gotowi do wieczności szczęśliwej ci, którzy w doczesności nie nauczyli się kochać.
Odpowiedź rozbudowana
KINGA: Tak naprawdę, to zakochałam się w Leszku od pierwszego wejrzenia, tyle tylko, że nie potrafiłam — sama przed sobą — przyznać się do tego. Dlaczego? Och… On po prostu podobał mi się… no, fizycznie, rozumiesz? Boże, jakimż on był wtedy przystojniakiem!… A przy tym, był strasznie pusty, wiesz… I ja w kimś takim się zakochałam — ja, aktywistka akademickiego duszpasterstwa, animatorka grupy modlitewnej, która na pierwszym miejscu stawiała Pana Jezusa, zbawienie, wartości duchowe. Dzisiaj chce mi się śmiać, gdy wspominam swoje paniczne nastroje z tamtego czasu… Tak, wpadałam w panikę na myśl o Leszku. Przecież teoretycznie, nie powinno mieć dla mnie znaczenia, jak bardzo przystojnym był facetem: wnętrze człowieka jest najważniejsze — to co ma w sercu. A ja czułam — rozumiesz — że dla mnie, od tego co on ma w sercu ważniejsze jest to, by na mnie popatrzył w taki sposób, że się gorąco robi, albo uśmiechnął się do mnie jakoś tak, że… no, wiesz. Czysto erotyczne, wręcz seksualne doznania. No, działał na mnie w ten sposób, mimo że byłam pobożną dziewicą, a ta moja pobożność i trwanie w dziewictwie aż do małżeństwa wynikały z przekonania: to było naprawdę przemyślane i przemodlone. Ja po prostu, jeszcze na początku studiów, postawiłam na Jezusa… Wiesz, pochodzisz z małej miejscowości, tak zwane „tradycyjne wartości” masz w krwioobiegu i tak dalej — a potem trafiasz do wielkiego miasta, gdzie poznajesz „prawdziwą prawdę o życiu”: życie jest jak papier toaletowy — długie, szare i do… do wiadomo czego. Dlatego też — żeby w ogóle jakoś wytrzymać tę papierowotoaletową rzeczywistość swego istnienia — życie trzeba ubarwić, albo inaczej mówiąc — zamienić je w raj. A w raju jesteś wtedy, kiedy masz kasę i w nieskrępowany sposób możesz uprawiać seks. Kasa i seks, kasa i seks, kasa i seks: wystarczy, że to masz i jesteś w raju. To oczywiście nie było tak, że ja przed studiami nic o świecie nie wiedziałam, o całej tej głupocie świata i zagrożeniach jakie ta głupota —zwłaszcza dla młodych ludzi — ze sobą niosła. Wiesz, ja generalnie jestem szczęściara: mam mądrych rodziców, miałam mądrych nauczycieli — dużo z nimi rozmawiałam, tak że nie byłam zaskoczona „wieeeelkim światem”, gdy się w nim znalazłam. Ale gdy byłam wśród swoich, to jakoś łatwiej mogłam się przed tym „światem” bronić… Studia… Czas studiów uświadomił mi, że jeśli nie podejmę jakichś radykalnych kroków, to utonę — nie wytrzymam presji ciągłych zaproszeń na imprezy, presji ciągłych propozycji zrobienia łatwej kasy, presji ciągłej pokusy, by nie tyle studiować, rozwijać się, ale “robić nic”. I właśnie dlatego pojawiło się w moim życiu duszpasterstwo akademickie i grupa modlitewna i świadoma decyzja o trwaniu w dziewictwie aż do ewentualnego ślubu, no i — najważniejsze — Pan Jezus, wokół którego całe moje życie zaczęło się kręcić. Zrozumiałam wtedy mądrość tego powiedzenia, że jeśli Jezus jest postawiony na pierwszym miejscu w twoim życiu, to wszystko inne jest poustawiane na właściwym miejscu. Byłam — do czasu spotkania Leszka — bardzo poukładana i bardzo wewnętrznie spokojna. Chciałam szybciutko przejść przez życie dobrze czyniąc – tak jak Jezus – a potem żyć z Nim wiecznie… No tak, w dalszym ciągu mam nadzieję, że będę żyć wiecznie, ale wpierw muszę jeszcze trochę pożyć z Leszkiem.
LESZEK: Co czułem, gdy Kinga zgodziła się wyjść za mnie? Hm… Miałem wielkie poczucie satysfakcji, ponieważ w stu procentach udało mi się zrealizować mój plan. Początki opracowania tego planu, sięgały któregoś z bolesnych poranków, po jakiejś suto zaprawianej alkoholem i seksem imprezie. Nie pamiętałem dokładnie jak minęła noc — w każdym bądź razie nie przypominałem sobie jakichś nieprzyjemnych sytuacji — tym niemniej, gdy jako ostatni wychodziłem z mieszkania goszczącego nas kolegi — mojego wówczas najlepszego kumpla — powiedziałem mu na pożegnanie, że to wszystko jest bez sensu. Nie wiem czy był na tyle trzeźwy, by zrozumieć co miałem na myśli, w każdym bądź razie odpowiedział mi, że jeśli mam zastrzeżenia do dziewczyn, które zaprosił na imprezę, to mam sobie znaleźć jakieś dziewczątko z oazy, które na pewno mnie u s a t y s f a k c j o n u j e. Możesz się ze mnie śmiać, ale ja wówczas po raz pierwszy usłyszałem o Oazie i zupełnie nie miałem pojęcia, z czym to się je. Oaza? Co on, debil!? Na pustyni każe mi dziewczyn szukać, czy co? Poza tym, gdy mówiłem koledze, że wszystko jest bez sensu, nie o dziewczyny mi chodziło, ale o to, że życie boli. Boli, bo cokolwiek robisz, zawsze możesz zrobić to lepiej; boli, bo czegokolwiek doznajesz, nie czujesz się tym nasycony; boli, bo cokolwiek posiadasz, nigdy nie masz nad tym całkowitej władzy. Po co więc żyć i uganiać się za czymś co nieuchwytne? To bez sensu… Taki miałem wtedy nastrój: chciałem z kimś poważnie o życiu porozmawiać, a ten mi tutaj — najlepszy kumpel! — gada jakieś bzdety o kobietach z oazy. Jakiej oazy? Ładny był ze mnie okaz kretyna, co? W sumie, nie ma się co dziwić. Byłem praktycznie niewierzący, z Kościołem żadnego kontaktu — tyle tylko, że ochrzczony dzięki pobożności mojej babci. Tak się jednak stało, że babcia zmarła dwa lata po moim urodzeniu i od tego momentu mój ojciec — szybko awansujący oficer Ludowego Wojska Polskiego — bardzo pilnował, by żadne religijne treści „nie zaśmiecały” — jak mawiał — naszego domu i mojej głowy. Mama? Mama nie miała nic do powiedzenia. Tak…
Po paru dniach spotkałem kolegę i zapytałem co miał na myśli, mówiąc o
„dziewczątku z oazy”. Zaczął się śmiać, ale wyjaśnił mi, że Oaza, to taka przykościelna grupa: „przydupasy księży” — jak to subtelnie precyzował kumpel. Nie orientował się zbyt dobrze co tych ludzi do Kościoła przyciągało. Na moje pytanie wzruszał lekceważąco ramionami i mówił z krzywym uśmieszkiem: „Nieudacznicy życiowi. Frustraci. Rozumiesz — dziewczynki zbyt brzydkie, chłopcy zbyt nieśmiali. Księża takich przyjmują, bo takimi łatwiej manipulować.” Kolega nie mógł zrozumieć, dlaczego interesuję się tymi ludźmi, bo przecież o „dziewczątku z oazy” mówił żartem. Ja też nie potrafiłem tego zrozumieć i zupełnie siebie nie poznawałem, gdy kilka dni później poszedłem na spotkanie modlitewne firmowane przez duszpasterstwo akademickie, czyli — jak mi ktoś wyjaśnił — taką „oazę dla studentów”. Właśnie tam zobaczyłem Kingę: wysoka, uśmiechnięta, pełna energii, z szopą rudych włosów i gitarą — piękna po prostu… Robiła na facetach wrażenie. Każdy z tych pobożnych chłopców obecnych na spotkaniu, patrzył na nią maślanym wzrokiem i marzył, by właśnie na niego zwróciła uwagę. „Niedoczekanie wasze — pomyślałem — ona będzie moja i tylko moja!” Poczym ułożyłem plan, którego zwieńczeniem był nasz ślub. Co tu dużo gadać: zakochałem się tak, że już bardziej nie można.
KINGA: Leszek „bardzo się starał”. Gdy się dowiedział, że studiuję anglistykę, zaczął czytać Tolkiena w oryginale i wyuczył się na pamięć kilku sonetów Szekspira. Męczył mnie tymi sonetami straszliwie — ma okropny akcent — ale było to jeszcze do wytrzymania. Drażnił mnie też, tym swoim gadaniem o „Oazie”. Pomijam już to, że ja do Ruchu Oazowego nigdy nie należałam i Leszek był bardzo zdziwiony gdy mu o tym mówiłam: dla niego każda przykościelna grupa była „Oazą” i koniec. Rzecz w tym, że on
„Oazę”, bądź też to co za „Oazę” uznawał, traktował jako rezerwuar kandydatek na żony, niecierpliwie przebierających nogami, by się za kogoś — kogokolwiek — wydać. Dla niego kwestia formacji duchowej, związku z Jezusem, po prostu nie istniała. Byliśmy w sobie bardzo zakochani i dlatego tym bardziej bolało mnie to, że Leszek nie mógł zrozumieć, jak ważną sprawą jest dla mnie wiara. Owszem, był gotów przystąpić do Spowiedzi świętej i przygotować się do Pierwszej Komunii, ale bynajmniej nie dlatego, że uwierzył, lecz po to by sprawić mi przyjemność. Uważał po prostu, że mam bzika na punkcie religii, tak jak inne kobiety mają bzika na punkcie… bo ja wiem: ciuchów, albo biżuterii. Był więc gotów, dla mojej przyjemności, stać się praktykującym katolikiem, tak samo jak byłby gotów, dla mojej przyjemności — gdybym miała takiego bzika — wykosztować się i kupić mi jakiś odlotowy ciuch. Boże, jakiż on był wtedy głupi! Wściekałam się, ale jednocześnie rozumiałam, że Leszek nie jest w stanie inaczej o tych sprawach myśleć. Przed ślubem miałam raz okazję porozmawiać dłużej z jego ojcem. Ta rozmowa dużo mi wyjaśniła. Zaczęłam współczuć Leszkowi. On naprawdę nie był w stanie pojąć, że można na serio traktować to wszystko co wiąże się z wiarą. Dla niego to była gra, zabawa. I tak trochę niedowierzał, gdy słuchał moich tłumaczeń, w jaki sposób wiara wpływa na moje życie i dlaczego w ogóle pozwalam, by coś takiego jak wiara, miało na mnie wpływ. „Trzeba być ciężkim idiotą — mówił — żeby dla czegoś tak nieokreślonego i niepewnego jak życie wieczne, rezygnować z tych drobnych przyjemności, które życie ze sobą niesie”. Oczywiście wyjaśniałam, że chrześcijanin nie rezygnuje z przyjemności, bo są one darem Bożym; problem w tym, by z tego daru korzystać zgodnie z wolą Bożą. Och! Dużo można by tu opowiadać o tych naszych dyskusjach. Jedno jest pewne: on uszanował moje postanowienie wytrwania w dziewictwie aż do ślubu — choć męczył się z tym biedaczek w sposób zupełnie rozczulający — ja uszanowałam jego wątpliwości i zrezygnowałam z prób urabiania go na swój obraz i swoje podobieństwo. „Jeśli Pan Bóg zechce — mówiłam — to uwierzysz i zrozumiesz”.
LESZEK: Postanowiła sobie, że mnie nawróci. Śmiałem się z tego, bo nie widziałem żadnego powodu by stać się wierzącym. „Po co mi Pan Bóg? — pytałem — przecież mam wszystko, o czym mogę zamarzyć.” Na pierwszy rzut oka, rzeczywiście tak to wyglądało.
Wzięliśmy ślub, kupiliśmy mieszkanie, zaczęliśmy uprawiać małżeński seks. Wiem, że to dziwnie brzmi, ale z mojego punktu widzenia tak to wyglądało: byłem szczęśliwy, ponieważ dzięki zawartemu małżeństwu mogłem mieszkać z Kingą i uprawiać z nią seks. Można się śmiać, ale ja naprawdę w taki właśnie sposób wyobrażałem sobie szczęście. Praca? Ja nigdy nie miałem kłopotów z pracą. Dzięki starym kontaktom ojca, nieźle zarabiałem jeszcze w czasie studiów, a po studiach… Dość powiedzieć, że bez problemów kupiłem dwustumetrowe mieszkanie. Powodziło nam się znakomicie: Kinia chodziła do pracy tylko dlatego, by się w ciągu dnia nie zanudzić. Kwestia jej wiary, a mojej niewiary też właściwie nie była problemem. Ona niczego na mnie nie wymuszała, tak że w pewnym momencie zacząłem wątpić, czy faktycznie zamierza mnie nawrócić. Gdy ją o to pytałem, śmiała się i mówiła jak do małego dziecka: „Leszku, Leszku: aleś ty głupi”. Nie przeszkadzało mi to, że codziennie czyta Biblię, że ciągle udziela się w tej grupie modlitewnej, w której ją poznałem, albo że co niedzielę — a bywało, że i w dzień powszedni — idzie na Mszę. Zresztą, jeśli mogłem, to jej towarzyszyłem. Dlaczego? Po pierwsze z zazdrości: Kinga jest piękną kobietą, i nie mogłem znieść myśli, że jacyś faceci będą ją — bez mojej kontroli — wzrokiem obmacywać. A po drugie: po prostu lubiłem jej towarzystwo, lubiłem jej fizyczną bliskość – choćby na wyciągnięcie ręki, jak w kościele. Kinia miała nadzieję, że ta moja obecność na Mszach, lub na grupie modlitewnej, jakoś tam otworzy mnie na Pana Boga, ale po mnie to wszystko spływało. Nie potrzebowałem Boga. Miałem Kingę, a więc miałem wszystko. Byłem naprawdę szczęśliwy. To moje szczęście trwało trzy lata. Skończyło się, gdy pewnego dnia zauważyłem ze zdziwieniem, że Kinga w niczym nie przypomina tej radosnej, energicznej dziewczyny, z którą brałem ślub. Coś się z nią stało — i to nie w ostatnich dniach ale, jak stwierdziłem po dłuższym namyśle, trwa to już od dłuższego czasu. Moja kochana żona była po prostu smutna, wręcz przygnębiona, a przecież nie ma powodu by się smucić. Mamy siebie i jesteśmy młodzi, zdrowi, zamożni — po prostu szczęśliwi. No tak, ale nie mamy dziecka…
KINGA: Nie chodziło tylko o dziecko. Ja po prostu w którymś momencie zdałam sobie sprawę, że nasze małżeństwo to fikcja, bo tak naprawdę, to nic nas ze sobą nie łączy. Nie mieliśmy wspólnych zainteresowań, nie angażowały nas wspólne pasje… A propos pasji. To co teraz powiem, zabrzmi być może dziwnie, ale chciałabym być dobrze zrozumiana: pasją mego męża byłam ja. Na pierwszy rzut oka wygląda to całkiem nieźle i być może wiele kobiet chciałoby w tym momencie znaleźć się na moim miejscu. Ja widocznie jestem jakąś dziwaczką, ponieważ Leszkowa pasja stała się dla mnie problemem. Dlaczego? Otóż Leszek pasjonował się mną do tego stopnia, i tak bardzo tą swoją pasją dzielił się z innymi — w tym ze mną — że w pewnym momencie poczułam się znudzona sama sobą, a na koniec zaczęłam czuć do siebie obrzydzenie. To był klasyczny przykład zagłaskania na śmierć. Leszek na wszystko mi pozwalał i zachwycał się wszystkim co miało związek z moja skromną osobą, ale tak naprawdę wcale mnie nie rozumiał i było mu zupełnie wszystko jedno, co i dlaczego mam w głowie i sercu. Czułam się… czułam się… upokorzona? Nie wiem czy to dobre słowo. Leszek był przecież dla mnie bardzo dobry. Tyle tylko, że… On byłby dobry dla każdej mnie… Ha, ha! To nie brzmi zbyt dobrze po polsku, ale nie wiem jak to wytłumaczyć. Najprościej byłoby powiedzieć, że dla Leszka byłam tylko ciałem, a wszystko inne było dla niego bez znaczenia. Niekiedy myślałam o sobie jako o obrazie kupionym przez jakiegoś nowobogackiego: dla owego pana najważniejszą w tym obrazie była piękna, rzeźbiona, inkrustowana złotem rama — nią się zachwycał, ze względu na nią chwalił się obrazem przed innymi, ze względu na nią czuł się jako posiadający ów bibelot usatysfakcjonowany, wręcz szczęśliwy. Wnętrze ramy natomiast — czyli to co w istocie jest obrazem — było dla właściciela czymś drugorzędnym. Tam mógł być nawet przysłowiowy “Jeleń na rykowisku”…
Zresztą nie wiem… Pewnie zbyt to wszystko upraszczam i trochę Leszka krzywdzę, ale ja naprawdę nie czułam wtedy z moim mężem żadnej duchowej bliskości. Leszek nie unikał rozmów na ten temat, ale nie potrafiłam mu wytłumaczyć gdzie tkwi problem, dlatego też wszystko kończyło się zazwyczaj seksem, ponieważ na jego bezradne pytanie: „Nie kochasz mnie już Kiniu?” — łzy napływały mi do oczu, przytulałam go i… no wiesz…
LESZEK: Nie, to nie jest tak, że brak dziecka był głównym powodem, dla którego Kinga była nieszczęśliwa w małżeństwie… To znaczy… Jestem dzisiaj o tyle mądrzejszy, że wiem, iż to nie był główny powód. Wtedy, dziewięć lat temu… Tak, tak – jesteśmy ze sobą już dwanaście lat… Otóż wtedy, po trzech latach małżeństwa sądziłem, że baba miotana macierzyńskim instynktem, smutnieje bez dziecka, robi się coraz bardziej upierdliwa i w ogóle… Tak postrzegałem wtedy problemy Kingi, stąd też myślałem, że pojawienie się dziecka wszystko załatwi i będzie jak dawniej. Byłem głupi. Owszem, Kinga chciała mieć dziecko tak szybko po ślubie, jak tylko się da. Ja nie miałem nic przeciwko temu i przez trzy lata z lubością oddawałem się robieniu dzieci nie zauważając, że tych dzieci ciągle nie ma. Ale kiedy prostym faktem braku dzieci, zacząłem tłumaczyć zaobserwowany w trzecim roku małżeństwa smutek żony, Kinga zaczęła protestować. Ja niestety nic nie rozumiałem, być może dlatego, że Kinia niezbyt jasno mi to tłumaczyła. Mówienie takiemu facetowi, jakim byłem dziewięć lat temu, o woli Bożej, próbie wiary i tak dalej, to nie był zbyt dobry pomysł. Podobnie z próbą wytłumaczenia jak ona naprawdę się czuje w małżeństwie… Podawała ten przykład z obrazem i „Jeleniem na rykowisku”? No właśnie… Rozumiałem, że mówi o ważnych dla niej rzeczach, ale ja nie byłem w stanie tym się przejąć. Bo powiedz mi, jak człowiek niewierzący może przejąć się duszą, w której istnienie nie wierzy? Dlaczego dusza? No, to był prawdziwy problem Kingi, tyle tylko, że nie potrafiła mówić o tym w sposób jasny. Kingę bolało, że ja ją kocham połowicznie, to znaczy kocham tylko jej ciało. Oczywiście rzecz nie w seksie i moim zauroczeniu erotycznymi powabami małżeństwa: nie to Kinia miała na myśli. Chodziło jej o to, że dla mnie istnieje tylko jej doczesność i kocham ją tylko w ramach tej doczesności, natomiast to co łączy się z wiecznością — jej wiecznością — nie ma dla mnie znaczenia. Tym samym nie miał dla mnie znaczenia cały jej duchowy wysiłek, by się doskonalić, by stawać się coraz bardziej podobną do Jezusa, by — jak to się zwykło mówić — na wieczność szczęśliwą sobie zasłużyć. Kochając Kingę, byłem bardzo zatroskany o jej doczesne szczęście, natomiast nawet do głowy mi nie przychodziło, że ta troska winna dotyczyć także wiecznego szczęścia. Dbałem o jej ciało, nie dbałem o jej duszę. A przecież kochając kogoś, kochamy go całego. Cały zaś człowiek, to dusza i ciało razem wzięte. Czy naprawdę można mówić o prawdziwej miłości u kogoś, kto zabiega byś był szczęśliwy w tym życiu, natomiast zupełnie nie interesuje go, jakim będzie twoje przyszłe życie? Niewiara nie jest tutaj żadnym wytłumaczeniem, ponieważ jeśli kogoś kocham, to chcę by ów ktoś żył wiecznie. Być może, że wieczność – zwłaszcza wieczność szczęśliwa – jest czymś bardzo nieprawdopodobnym, ale bez względu na wielkość tego nieprawdopodobieństwa, nie istnieje dowód, że owa wieczność nie istnieje. To znaczy, że jest szansa – że można żyć wiecznie. I teraz, ja kocham jakiegoś człowieka, bardzo mi na nim zależy: zależy mi na tym by żył i był przy mnie — ale zupełnie mnie nie interesuje owa szansa, by ów ktoś mógł wiecznie żyć? Nie interesuje mnie także ta szansa, by wiecznie z tym człowiekiem być? To co to za miłość? Dzisiaj to wszystko rozumiem, ale mówić mi o tym dziewięć lat temu, to jak rozmawiać z głupim przez ścianę.
KINGA: Z jakiegoś powodu nie mogłam zajść w ciążę, co oczywiście martwiło mnie, bo bardzo chciałam mieć dzieci, ale zdawałam się tutaj na wolę Bożą i właściwie byłam przedziwnie spokojna, że Bóg pokieruje tą sprawą najlepiej jak to tylko możliwe. Niestety, Leszek uznał, że brak dzieci jest główną, o ile nie jedyną przyczyną mej małżeńskiej frustracji. Rozumował bardzo prosto: „Kinga bez dziecka jest nieszczęśliwa; współżyjemy ze sobą, ale w ciążę nie zachodzi; coś musi z nami być nie tak; trzeba się leczyć; lekarze pomogą i Kinga znowu będzie szczęśliwa!” Oczywiście nie miałam nic przeciwko leczeniu, tym niemniej chciałam, byśmy okazali też trochę cierpliwości i zaufali Opatrzności Bożej. Bolało mnie przy tym, że Leszek mimo swej niewątpliwej miłości, tak mało mnie rozumiał… Zaczęliśmy się leczyć… Nie. Trudno nazwać leczeniem sytuację, w której chodząc od lekarza do lekarza słyszysz ciągle: „Jesteście Państwo całkowicie zdrowi, całkowicie płodni. Nie rozumiem dlaczego Pani nie zachodzi w ciążę. Podejrzewam, że to jakaś psychiczna blokada. Warto porozmawiać z psychologiem. Ostatecznie, zawsze pozostaje metoda in vitro”. Leszek szalał: „Jak to zdrowi? – pytał – Zdrowi ludzie mają dzieci. Coś kręcicie, panowie doktorzy!” Ponieważ wypowiedziałam stanowcze NIE! metodzie in vitro, jeździliśmy po całej Polsce od specjalisty do specjalisty, nie bacząc na koszty, ponieważ mąż chciał mnie uszczęśliwić dzieckiem… Pięknie… Ta męka trwała przeszło cztery lata, w ciągu których obrzydły mi gabinety ginekologów, seksuologów, psychologów, psychiatrów, obrzydł mi Leszek współżyjący ze mną z podręcznikiem seksuologii w ręku, obrzydło mi życie. Ale byłam cierpliwa. Ufałam Panu. Zbuntowałam się dopiero wówczas, gdy Leszek zaczął ciągnąć mnie do znachorów i zaczął planować wyjazdy do specjalistów za granicą. Obraził się na mnie. „Odmawiasz współpracy!” — krzyczał rozżalony. Po kilku dniach pogodziliśmy się… Owocem tego godzenia był Sławek.
LESZEK: Sławek urodził się z ostrym porażeniem mózgowym. Skutkowało to niedorozwojem mózgu… Sławek — jak nam to wyjaśnił pewien miły lekarz — skazany był na umysłowe otępienie, kurcze mięśni, padaczkę. „Ale aż tak bardzo nie martwcie się Państwo — mówił dalej lekarz — przy obecnym poziomie medycyny, można w tej sprawie dużo, naprawdę dużo zrobić. Jeśli dziecko otoczy się wszechstronną opieką, to mając 8–10 lat, wasz syn będzie właściwie normalny. No, prawie normalny: na pewno nie będzie geniuszem czy sportsmenem, tym niemniej będzie mógł w miarę samodzielnie funkcjonować. By do takiego stanu doprowadzić, rodzice muszą zgodzić się na wiele wyrzeczeń, no ale czego nie robi się dla dziecka, prawda?” Zresztą, nieważne co nam mówił ten, czy inny lekarz: generalnie i tak wszyscy nas pocieszali, a z mojego punktu widzenia robili przy tym dobrą minę do złej gry. W sumie nie wiedziałem co o tym wszystkim myśleć…
KINGA: Nie! Nie byłam zawiedziona. Przecież bardzo chciałam mieć dziecko. A to, że Sławek urodził się chory, traktowałam jako Boży przekaz skierowany do mnie i do Leszka: „Sławek bardzo was potrzebuje. Kochajcie go”. Problemem były moje relacje z Leszkiem. Przez te wszystkie lata oczekiwania na dziecko, tak naprawdę oddalaliśmy się od siebie. On miał do mnie pretensje — a propos wizyt w gabinetach ginekologów, seksuologów i tak dalej — że jestem zbyt bierna w dążeniu do tego, jak mówił, zbożnego celu, którym jest ciąża i posiadanie dziecka. Ja miałam do niego pretensje, że tak Bogiem a prawdą, to jemu na dziecku nie zależy: dziecko jest dla niego jak ciuch, czy pierścionek, którym chce zaspokoić mój kaprys — bo zaspokajając moje kaprysy może mieć to samcze, pełne błogości poczucie, że robi wszystko — a b s o l u t n i e wszystko — by żona była szczęśliwa.
LESZEK: To wszystko było nie tak, jak miało być. Bardzo zależało mi na dziecku i naprawdę wykonałem dużo porządnej, solidnej ale w efekcie nikomu niepotrzebnej roboty, by to dziecko mieć. Sadziłem, że ono zbliży nas do siebie. Ale, tak jak Kinia mówi, łudziłem się, że dzięki dziecku będziemy jak w początkach małżeństwa blisko siebie, bo Kinga nie będzie już odczuwać żadnego braku. „Będzie miała mnie, będzie miała dziecko — myślałem — jest porządne mieszkanie, są pieniądze: czegóż więcej do szczęścia potrzeba?” Urodził się Sławek i szokiem dla mnie nie było to, że jest chory, lecz to, że w osobach mojej żony i mojego syna, w moim mieszkaniu, za moje pieniądze zaczęli żyć ludzie, którzy nie zwracali na mnie uwagi, którym w ogóle nie byłem potrzebny.
KINGA: Leszek był bardzo potrzebny Sławkowi, bardzo był potrzebny mnie. Dzisiaj to dla niego oczywiste… Tragedia naszej ówczesnej sytuacji nie polegała na tym, że mamy chore dziecko, lecz na tym, że mój mąż zaczął widzieć w Sławku konkurenta, który zawłaszczył „jego ukochaną Kinię”: zawłaszczył, bo Kinia nie ma już dla Leszka czasu, bo Kinia uśmiecha się tylko do Sławka, a nie uśmiecha się do Leszka, bo Kinia śpi ze Sławkiem, a nie śpi z Leszkiem…
LESZEK: Wiem, że to dzisiaj wygląda śmiesznie, ale tak naprawdę, było to dla Kingi bardzo bolesne. Dla mnie zresztą też, ale mój ból był efektem mojego egoizmu i mojej niedojrzałości.
KINGA: Jest w tym dużo mojej winy. Nie potrafiłam Leszkowi pomóc, a mówiąc ściśle, nawet do głowy mi nie przychodziło, że Leszkowi potrzebna jest jakaś pomoc. Pomóc należało naszemu synkowi, tym bardziej, że rozwijał się bardzo kiepsko i stąd, ciągle zajęta pielęgnacją Sławka — wizytami lekarzy i rehabilitantów, pobytami w szpitalu i tak dalej — właściwie zapomniałam o mężu i jego ewentualnych problemach. Kiedy po dwóch latach harówki ze Sławkiem, sama zaczęłam poważnie chorować i zapragnęłam mężowskiego wsparcia, zorientowałam się ze zdumieniem, że mojego męża nie ma.
LESZEK: Byłem zaskoczony pretensjami Kingi, że zostawiłem ją samą ze Sławkiem. „A niby co miałem zrobić — pytałem — skoro mnie nie zauważałaś i o nic nie prosiłaś?” Byłem żałosny…
KINGA: Leszek czuł się w domu niepotrzebny i w ogóle życiowo samotny, więc zaczął szukać towarzystwa, w którym mógł się zabawić, godził się w pracy na częste i długie podróże służbowe, słowem: większość czasu spędzał poza domem. Chora, opiekująca się chorym synkiem, coraz bardziej bezsilna, zaczęłam urządzać Leszkowi awantury… Chciałam, żeby mi pomógł. Czy wiesz, że on w tamtym okresie, nawet bezpośrednio po porodzie, ani razu nie wziął Sławka na ręce?
LESZEK: Wzbierała we mnie złość. Powiedziałem Kindze, że ma nieograniczony dostęp do naszego konta, więc niech mi nie zawraca głowy. „Potrzebujesz pomocy — powiedziałem — to najmij jakąś kobietę i opłać ją. Stać nas na to”. Przestałem odzywać się do Kingi, a ona nie odzywała się do mnie. Długo to trwało. Dwa światy obok siebie. Bardzo ją kochałem i bardzo jej potrzebowałem. Ale złość i żal urażonego chłopczyka były silniejsze. W domu bywałem rzadko. Zacząłem się upijać.
KINGA: Brakowało mi sił… Płakałam z bezsilności… Gdy Leszka nie było, narzekałam, że mnie zostawił. Gdy był, wpadałam w furię, nie mogąc zrozumieć jego egoizmu i głupoty. Ale cały czas miałam nadzieję, że wszystko będzie dobrze… że zdołamy jeszcze wszystko naprawić. Nigdy tak gorąco nie modliłam się, jak właśnie w tamtym czasie, chociaż zupełnie nie rozumiałam, czego Pan ode mnie — od nas — oczekuje.
LESZEK: Szesnasty września: pamiętny dzień. Zgorzkniały, wracałem samochodem do domu po jakiejś długiej podróży służbowej. Moje myśli jak zwykle krążyły wokół Kingi. Nie wiem dlaczego, ale od jakiegoś czasu, dominującym akcentem tego myślenia o żonie, była zdrada. Uważałem po prostu, że Kinga mnie zdradziła — zdradziła z jakimś pieprzonym, kalekim bachorem, którym był nasz syn. O Boże! Jak nisko człowiek może upaść… „Żona mnie zdradza — myślałem — a ja jak głupi ciągle jestem jej wierny. A w imię czego?” Wtedy to zrobiłem. Nabuzowany takimi myślami, przy pierwszej okazji skręciłem w las i skorzystałem z „usług” jakiejś przydrożnej, bułgarskiej czy ukraińskiej prostytutki. Do domu przyjechałem w nocy, pełen pretensji do siebie, do Kingi, do dziecka, do całego świata: czułem się upokorzony i zbrukany i ktoś za to upokorzenie i zbrukanie musiał zapłacić. Kinga i Sławek spali — tak mi się przynajmniej wydawało…
KINGA: Przebudziłam się ni stąd ni zowąd i w świetle nocnej lampki świecącej się przy łóżeczku Sławka, zobaczyłam Leszka, który trzymając w ręku poduszkę, pochylał się nad dzieckiem i mruczał sam do siebie: „Uduszę bachora… uduszę bachora…”
LESZEK: Naprawdę chciałem go udusić. Nie, nie byłem pijany: tego dnia nie wypiłem nawet kropelki. Nie wiem co we mnie wtedy wstąpiło. Byłem na dnie i Bóg mnie uratował…
KINGA: Chciałam krzyczeć, ale… Sławek mnie uprzedził. Tak, nie przesłyszałeś się: Sławek odezwał się do Leszka. Miał wtedy cztery lata i do tego momentu nie wydał z siebie żadnego, poprawnie wymówionego słowa. Oczywiście umiał coś tam po swojemu mówić, a ja, matka, te jego jęki i zawodzenia w większości rozumiałam. Zresztą dzisiaj, po roku od tamtej chwili, Sławek w dalszym ciągu normalnie nie mówi. Ale wtedy, gdy Leszek stał nad nim z poduszką, nasz synek odezwał się do niego głośno i wyraźnie…
LESZEK: Otworzył oczy, spojrzał na mnie i powiedział: „Tata, po co ja jestem?”
KINGA: Nie dowierzałam własnym uszom. Leszek skamieniał, poduszka wysunęła mu się z rąk, a po chwili padł przy łóżeczku na kolana i zaczął płakać — nie: zaczął ryczeć jakby obdzierano go ze skóry, lejąc łzy i waląc głową gdzie popadnie. W końcu wziął Sławka na ręce — rozumiesz: wziął go na ręce — zaczął go głaskać i całować, a w końcu mocno przytulił i powiedział: „Już dobrze synku, wszystko dobrze. Jesteś po to, byśmy cię kochali”.
LESZEK: To był cud, jestem o tym przekonany. Pan Bóg posłużył się naszym dzieckiem, bym otworzył się na łaskę wiary. Tam, wtedy, przy łóżeczku zobaczyłem całe swoje życie, wszystkie swoje błędy, całą moją głupotę i egoizm…
KINGA: Też płakałam… To było jakby ktoś zdejmował ze mnie wielki ciężar…
LESZEK: I poczułem, że KTOŚ mnie obejmuje i było w tym uścisku tyle miłości, że… Ja nigdy nie będę umiał tak kochać. I wiem już teraz, że nawet jeśli kocham tylko odrobinę — odrobinę ale prawdziwie — to już jestem w niebie.
KINGA: Zakochani w sobie ludzie, musieli przejść to wszystko, by zrozumieć, że tak naprawdę nie kochają, że ich miłość jest złudzeniem, bo chcą brać, a nie chcą dawać. Ja dzisiaj rozumiem lepiej niż kiedykolwiek, że żyję po to, by dawać, to znaczy żyję po to by kochać.
LESZEK: Po co żyjemy? By była miłość. Życie nie jest „śmiertelną chorobą przenoszoną drogą płciową”. Życie jest nośnikiem miłości, tak jak słowo jest nośnikiem myśli. Głupie życie, to życie bez miłości, tak jak głupie słowo, to słowo bezmyślne. Ja doświadczyłem miłości prawdziwej, gdy Pan Bóg objął mnie przy łóżeczku Sławka. Mimo, że byłem wtedy ohydny, byłem dzięki tym Bożym objęciom w niebie. Jednocześnie czułem, jak bardzo jestem tego nieba niegodny. Dlaczego? Bo nie umiem kochać tak jak Bóg. Gdyby Pan obejmował mnie choć chwilę dłużej, umarłbym.
Mam tylko to jedno życie, nie wiem jak długie jeszcze… Muszę zdążyć nauczyć się kochać, by przeżyć wieczność.