Oaza II stopnia
(164 -kwiecień2009)
Krąg biblijny na oazie II stopnia
Katarzyna i Paweł Maciejewscy, Ks. Tomasz Opaliński
Krąg biblijny to forma grupowego studium Pisma Świętego pod kierunkiem animatora. Przebiega w dwóch etapach:
- egzegetyczne wyjaśnienie tekstu ze zwróceniem uwagi na jego wymowę teologiczno-moralną (animator formułuje szereg pytań zmierzających do wyjaśnienia tekstu);
- odniesienie tych tekstów do własnego życia (konfrontacja własnego życia zwezwaniem Bożym zawartym w Piśmie Świętym).
Zadaniem animatora jest przygotowanie tekstów oraz kierowanie dyskusją. Krąg biblijny powinien rozpoczynać się modlitwą do Ducha Świętego, a kończyć modlitwą nawiązującą do treści rozmowy.
Ksiądz Franciszek Blachnicki, kreśląc wizję drogi jednego dnia na oazie II stopnia, wskazuje, że
celem kręgu biblijnego jest bezpośredni kontakt z Pismem Świętym, szczególnie z Księgą Wyjścia, w celu wyjaśnienia trudności i wątpliwości oraz odkrywania pełnych wymiarów tego, co Bóg przez swoje słowo chce nam objawić i do czego nas wzywa. Będzie tu stosowana głównie metoda analizy tekstu biblijnego; nieraz jednak będzie się zmierzało do syntezy przez sięganie do tekstów innych ksiąg, w celu całościowego ogarnięcia Bożego działania w historii zbawienia. Połączenie tych spotkań biblijnych z modlitwą ustrzeże przed traktowaniem tekstów biblijnych czysto historycznie. Prowadzić natomiast będzie do spotkania z Bogiem żywym dzisiaj wkraczającym w nasze życie.
Tematem kręgu biblijnego jest zasadniczo tylko jedna księga Pisma Świętego - Księga Wyjścia, zajmująca szczególną pozycję wśród ksiąg biblijnych Starego Testamentu i w całej tradycji Narodu Wybranego. Nazywana jest często Ewangelią Starego Testamentu. Krąg biblijny ma stwarzać okazje do stawiania pytań i rozwiązywania trudności, jakie nasuwa tekst. Ma to być swoistego rodzaju „wgryzanie się” w tekst biblijny.
Nie chodzi tu jednak tylko o zapoznanie się z wyjściem Izraelitów z niewoli egipskiej, ale
przyjęcie sensu typicznego tego jednego, wielkiego wydarzenia opisanego w Księdze Wyjścia. Jest ono typem i zapowiedzią drugiego Wyjścia, które przepowiadają prorocy w niewoli babilońskiej, i wskazuje ze swej strony na trzecie Wyjście zrealizowane w życiu i dziele zbawczym Chrystusa. To Wyjście z kolei staje się czwartym Wyjściem realizowanym w życiu Kościoła i każdego wierzącego chrześcijanina, szczególnie w porządku życia sakramentalnego. Porządek sakramentalny zaś, w swoim aspekcie eschatologicznym, wskazuje w przyszłość na ostatni Exodus całej historii ludzkości, jaki nastąpi w chwili powtórnego przyjścia Chrystusa. Dzięki takiemu typicznemu ujęciu Tajemnicy Wyjścia, można ją połączyć z rozważaniem wszystkich tajemnic zbawienia, przeżywanych w oazie w oparciu o tajemnice różańcowe i schemat świąt i okresów roku liturgicznego (F. Blachnicki, Oaza nowego życia II stopnia. Podręcznik, Światło-Życie, Krościenko 2000, s. 59-60).
Ksiądz Franciszek Blachnicki krąg biblijny podczas rekolekcji II stopnia podzielił na trzy etapy:
- wprowadzenie - może to uczynić animator dla swojej grupy lub jedna osoba dla wszystkich uczestników;
- praca w małych grupach polegająca na wyszukiwaniu tekstów biblijnych, porównywaniu fragmentów z różnych ksiąg „w celu lepszego poznania sposobu Bożego działania w historii zbawienia i głębszego poznania Boga objawienia”;
Studium biblijne należy łączyć z modlitwą: czy to spontanicznie wynikającą z jakiegoś tekstu, czy też zamykającą wspólną pracę całego kręgu. Z kręgiem biblijnym należy połączyć odmawianie tajemnicy różańca z dopowiedzeniami nawiązującymi do tajemnicy dnia i inspirowanymi aktualnie studiowanymi tekstami biblijnymi.
- synteza - wszystkie grupy schodzą się razem na podsumowanie, które prowadzi animator, moderator...
Gdy dwa lata temu stanęliśmy do przygotowań Oazy Rodzin II stopnia, zastanawialiśmy się, w jaki sposób poprowadzić kręgi biblijne. Każdy z nas miał już doświadczenie kilkukrotnego uczestnictwo w rekolekcjach II stopnia i to zarówno na oazach młodzieżowych, jak i na oazach rodzin. Wiedzieliśmy więc, że tematyka spotkań jest trudna, ale też bardzo ważna dla odkrycia działania Pana Boga w naszym codziennym życiu. Spotkaliśmy się na naszej drodze formacji z różnym przebiegiem kręgów biblijnych - najczęściej były to różnego typu spotkania w oparciu o tzw. „exodusy”.
Postanowiliśmy sięgnąć do źródła, do podręcznika zredagowanego przez Założyciela. W każdym spotkaniu, jeżeli nie zostało to wyraźnie wskazane, wyodrębniliśmy teksty, które miały stanowić wprowadzenie do kręgów oraz ich syntezę. Do większości z nich przygotowaliśmy krótkie prezentacje multimedialne, by poprzez wypunktowanie, zaakcentowanie treści, ułatwić uczestnikom zapamiętanie tego, co najistotniejsze (jednej z ankiet podsumowującej czas rekolekcji znaleźliśmy taką wypowiedź na ten temat: wykorzystanie sprzętu technicznego ułatwiało zrozumienie trudnych treści Księgi Wyjścia; wprowadzenia były jasne i precyzyjne). W czasie rekolekcji te elementy kręgów biblijnych (wprowadzenie i synteza) prowadziliśmy dla wszystkich uczestników na zmianę (para moderatorska lub kapłan). Każda z tych części zajmowała ok. 15 minut i była także okazją do stawiania pytań, które np. zrodziły się podczas spotkania w małej grupie.
Na zakończenie wprowadzenia od świecy oazy zapalaliśmy uroczyście świece dla poszczególnych grup. Taki sposób rozpoczęcia spotkania mobilizował do natychmiastowego rozpoczęcia go i nie stwarzał okazji, by zająć się czymś innym. Przygotowując spotkania dla małych grup, wcześniej dokładnie przeanalizowaliśmy wszystkie teksty biblijne. W tych dniach, w których było ich bardzo dużo lub wymagały przeczytania kilku rozdziałów, podzieliliśmy je na części, dając każdej grupie inny zestaw tekstów. Animatorzy otrzymywali kartkę z całym przebiegiem spotkania, poszczególni uczestnicy natomiast kartkę, na której były wypisane sigla biblijne (ułatwiało to wyszukiwanie poszczególnych tekstów, a zarazem nie zmuszało animatora do kilkukrotnego powtarzania adresu biblijnego). Na spotkanie w małej grupie przeznaczaliśmy około godziny.
Dodatkowo każda grupa otrzymała na początku oazy zestaw ok. 20 różnych modlitw do Ducha Świętego, z możliwością wykorzystania w czasie modlitwy rozpoczynającej spotkanie.
Takie przygotowanie spotkań wraz z wprowadzeniami i syntezą wymagało od nas więcej wysiłku, ale dzięki temu animator nie musiał spędzać długich chwil na przygotowywaniu spotkania. Jego zadaniem było tylko czuwać nad prawidłowym przebiegiem (tak jak to jest w założeniach kręgu biblijnego). Taka sytuacja dała też na oazie rodzin możliwość zmiany animatorów co kilka dni. W rezultacie w ciągu całej oazy każdy był animatorem. Na początku do tej posługi poprosiliśmy małżeństwa, które albo już znaliśmy, albo były po formacji młodzieżowej. Materiały na spotkania kręgów otrzymały na kilka tygodni przed oazą. W trakcie rekolekcji każdego dnia w ramach spotkań diakonii wracaliśmy jeszcze do omówienia kręgów biblijnych, zwrócenia uwagi na to, co najistotniejsze.
Z wypowiedzi uczestników tych rekolekcji wynika, że taki sposób animowania został przyjęty z wielką aprobatą: Ciekawym rozwiązaniem było wprowadzenie dyżurów animatorskich z uczestników rekolekcji. Pozwalały one zaangażować małżeństwa, spojrzeć na rekolekcje od strony organizacyjnej.
Pozostaje zachęcić, by zacząć przygotowywania do rekolekcji dużo wcześniej (koniecznie zapoznając się z podręcznikiem na dany stopień oazy - nie bójmy się czytać części A - tam jest pokazana cała istota tego, do czego chcemy prowadzić innych), by nie żałować czasu i sił na przemyślenie kręgów biblijnych, by mieć świadomość, że metoda zaproponowana przez Założyciela oraz jego wizja celu i drogi przynosi owoce.
Oaza jest właściwą oazą, czyli miejscem rozkwitu, rozwoju życia Bożego w tych konkretnych ludziach, którzy w niej uczestniczą. Wiemy jednak, że oaza jest owocna, skuteczna wówczas, gdy jest wiernie przestrzegana pewna tradycja, kiedy jest zachowywana pełnia elementów. (...)
Nie ma życia, które nie byłoby przywiązane do jakiejś konkretnej formy. I tej formy nie można dowolnie zmienić, bo wtedy powstanie coś innego albo uschnie i nic nie powstanie” (ks. F. Blachnicki: Posłuszeństwo wiary wobec charyzmatu Światło-Życie, Rekolekcje dla WNMK, Carlsberg 1986/87).
Katarzyna i Paweł Maciejewscy ks. Tomasz Opaliński
Przykładowy krąg biblijny
Dzień 6 rekolekcji - Bóg walczy
Celem tego dnia jest ukazanie Boga, który walczy w obronie swego ludu. W podręczniku czytamy:
Zaczynając od wizji Boga, jaką objawia Księga Wyjścia, zmierza się do wykazania ciągłej linii prowadzącej do Chrystusa - który w swojej męce podejmuje ostateczną walkę z szatanem - oraz do życia chrześcijańskiego, będącego walką, do której umacnia nas Chrystus w sakramentach.
1. Wprowadzenie - na podstawie: F. Blachnicki, Oaza nowego życia II stopnia. Podręcznik, Światło-Życie, Krościenko 2000, s. 142-144 (punkty B 1-3).
Poniżej prezentacja multimedialna do wprowadzenia.
2. Praca w grupach - materiał dla animatora.
A. Modlitwa do Ducha Świętego.
B. Poszczególne grupy pracują nad odmiennymi tekstami:
GRUPA 1 | GRUPA 2 | GRUPA 3 |
Sdz 7, 1-12; |
|
|
C. Również nasze życie jest walką. Przeciw czemu i komu walczymy? Czy Bóg również dziś walczy o nas?
D. Modlitwa spontaniczna o zwycięstwo sprawy Bożej w nas i w świecie współczesnym.
Dziesiątek różańca - Modlitwa Pana Jezusa w Ogrójcu - dopowiedzenia w aspekcie podejmowanej przez Chrystusa walki z szatanem i grzechem oraz odrzucenia siły doczesnej (schowaj miecz do pochwy...).
3. Synteza - na podstawie: F. Blachnicki, Oaza nowego życia II stopnia. Podręcznik, Światło-Życie, Krościenko 2000, s. 144-146 (punkt B 4-6).