Rodziców mających dorosłe lub dorastające dzieci poprosiliśmy o to, by wskazali, co jest istotne w przekazie wiary, w religijnym wychowaniu dzieci. Zastrzegliśmy, że mają wskazać nie więcej niż pięć konkretnych spraw. Oto ich wypowiedzi:

Wychowywać dzieci do wiary to znaczy:

1. Dać im więzi ludzkie – budować i pielęgnować relacje z rodzicami i rodzeństwem (i utrzymać je szczególnie w sytuacjach trudnych); to daje poczucie bezpieczeństwa, akceptacji, rozwoju, ale i korzeni, więc nie strach im wychodzić ku nie zawsze przyjaznemu światu.

2. Dać im doświadczenie Boga, który jest Miłością; być autentycznymi świadkami żywej relacji z Bogiem, nawracania się, dzielenia się osobistym przeżywaniem wiary, zapraszaniem Go do wszystkich sfer życia i odkrywaniem Jego odpowiedzi i działania.

3. Być radosnym i atrakcyjnym dla dziecka przykładem życia:

– Dbałości o siebie, dom, pracę, ludzi,

– Odwagi do obrony swoich wartości i ukazywania ich piękna,

– Uczenia jasnych wyborów życiowych, zawsze zgodnych z Prawdą i deklarowaną hierarchią wartości.

4. Nie ustawać w pozyskiwaniu dziecka do: osobistej relacji z Bogiem, pogłębionego rozumienia Biblii, Kościoła, liturgii, do żywego wchodzenia w praktyki religijne.

5. Dać swoją obecność w życiu dzieci, przyjacielskie, szczere rozmowy, wspólne spojrzenie na bieżące sprawy, ich ocenę moralną, wolność poszukiwania rozwiązań – w granicach wartości i przyjęcie ich konsekwencji.

Ania i Benek

1. przykład rodziców,

2. wspólna modlitwa,

3. wspólne uczestnictwo w Mszy św.,

4. modlitwa za dzieci, np. Różaniec,

5. dobór towarzystwa dla dzieci,

6. przekazywanie odpowiednich książek, filmów kształtujących wiarę.

Gośka

1. Wspólna modlitwa, wspólna Msza św. – atmosfera życia z Panem Bogiem w domu.

2. Przykład osobisty (dzieci widzą modlitwę osobistą rodziców, zaangażowanie we wspólnotę, w życie wiarą) poparty wyjaśnieniem, co i dlaczego rodzice robią.

3. Dawanie wolności decyzji, niezmuszanie do praktyk religijnych, które nie są niezbędne, szczególnie w okresie dorastania; liczenie się ze zdaniem dzieci, szacunek dla ich opinii, zaufanie. Atmosfera wspólnoty w domu, odpowiednio dozowane konsekwencja i partnerstwo; rodzice stawiają wymagania ale jednocześnie są po stronie dzieci (tzn. dzieci wiedzą, że rodzice mają zawsze na celu ich dobro).

4. Podejmowanie (a kiedy trzeba mądre inicjowanie) rozmów na tematy związane z moralnością i teologią; poważne traktowanie pytań dzieci/młodzieży.

5. Robienie różnych rzeczy razem (nie tylko stricte związanych z religią czy zaangażowaniem we wspólnotę), rozwijanie różnorakich zainteresowań, budzenie szerokich horyzontów.

Aga i Krzysztof

 Naszym zdaniem w przekazie wiary dzieciom ważne są:

1. dobry przykład praktykowania wiary przez rodziców

2. rozmowy rodzinne wyjaśniające prawdy wiary

3. wspólna rodzinna modlitwa kształtująca właściwą hierarchię wartości

4. pomoc w chęci pogłębiania życia religijnego we wspólnotach Kościoła

5. podtrzymywanie tradycji rodzinnych

Dorota i Ryszard

1. obecność, wspólne spędzanie czasu,

2. własny przykład,

3. rozmowa.

Leszek

Chcemy podkreślić następujące kwestie (kolejność nie oznacza stopnia ważności, wszystkie uważamy za ważne, każdy czynnik przyczynił się do wzrostu wiary w dzieciakach):

1. towarzyszenie dziecku

2. kierowanie do wspólnoty odpowiedniej do wieku dziecka

3. zapewnienie odpowiedniej lektury, filmów, audycji itd.

4. modlitwa, znak pokoju

ad. 1 Nie pozostawialiśmy dzieci w domu udając się na różne spotkania modlitewne, formacyjne czy do posługi. Dzieci stale widziały w nas osoby zaangażowane w sprawy wiary. W domu, kościele, wspólnocie Domowego Kościoła, w festynach parafialnych itd. Zabieraliśmy je tam ze sobą – np. na każde spotkanie kręgu. Ponieważ byliśmy radośni, zadowoleni z udziału w tych spotkaniach, modlitwach, nabożeństwach itd. dzieciaki odbierały sprawy wiary jako coś normalnego, dobrego, wartościowego.

ad. 2 Przy pierwszych dwóch synach zbyt późno zorientowaliśmy się, że potrzebna im wspólnota dla nich. Pozostała trójka poszła na spotkania oazy w okresie końca szkoły podstawowej. Efekt – pierwsi dwaj są osobami wierzącymi i praktykującymi. Może nie jak typowy polski katolik, ale daleko im do młodszych. Młodsze dzieci bowiem mają silną relację osobową z Jezusem, przyjęły Go jako Pana i Zbawiciela, posługują w Kościele.

ad. 3 Biblia dla młodych, Mały Gość Niedzielny i inne czasopisma dla dzieci i młodzieży stale były kupowane dla dzieci. Obecnie Gość Niedzielny stał się podstawową lekturą. Wspólnie oglądane porządne filmy w domu, wspólne wyjazdy do kina na właściwe projekcje. Opowiadanie wieczornych bajek małym dzieciom – de facto historii biblijnych ze Starego Testamentu lub wymyślonych ad hoc bajek z morałem o podtekście chrześcijańskim. Odpowiednie stacje radiowe, muzyka chrześcijańska. Świat mediów pomógł nam w ukształtowaniu wiary w naszych dzieciach.

ad. 4 Codzienna modlitwa za dzieci, codzienne wieczorne przekazywanie sobie znaku pokoju i błogosławienie dzieci przez rodziców. Odkryliśmy przed laty słowa św. Pawła z listu do Efezjan: „Niech nad waszym gniewem nie zachodzi słońce”. Godzimy się więc ze sobą w rodzinie codziennie przy modlitwie wieczornej. Same tego się niekiedy domagały widząc, że rodzice są zagniewani na siebie. Wiedziały, że po modlitwie – i znaku pokoju – wszystko wróci do normy.

Dana i Darek 

1. Autentyczność wiary rodziców – świadectwo

2. Rozmowy o Bogu i wierze (pytania, wątpliwości)

3. Rodzinne przeżywanie wiary (eucharystia, modlitwa, rekolekcje)

4. Rozwój intelektualny 

5. Środowisko sprzyjające, ale nie odizolowanie 

Renata

W przekazywaniu wiary ważne jest:

– świadectwo swojego życia,

– wspólne z dziećmi uczestnictwo w Mszy Św., nabożeństwach, modlitwie i życiu parafialnym,

– pokora w przyjmowaniu zdania dziecka, 

– poważne traktowanie próśb dziecka i traktowanie go godnie w czasie rozmowy,

– rozmowy z dzieckiem na każdy temat, szczególnie dotyczący jego wiary i życia,

– wyznaczanie granic zachowania w życiu nastolatka dotyczących wiary i moralności,

– pokazywać dziecku najlepszą drogę do Boga, wskazując, że każdy musi samodzielnie przyjąć drogę życiową z Jezusem lub bez Niego – ale konsekwencje wyboru będzie również sam ponosił.

Ewa i Maciej

1. cierpliwość – bo i tak nic nie rozumieją,

2. muszą mieć szansę zobaczyć nas na kolanach podczas modlitwy,

3. przebaczenie.

Kamila

Ważne w przekazywaniu wiary:

– troska o sakramenty dziecka (chrzest, spowiedź, komunia, bierzmowanie)

– świadectwo wiary rodziców (życie według dekalogu, praktyki religijne, modlitwa)

– nauka modlitwy, rozmowy o Bogu i Jego miłości

– szukanie środowisk, rówieśników żyjących zgodnie z wiarą (np Domowy Kościół, wybór szkoły katolickiej)

– propozycja drogi formacyjnej (np Ruch Światło-Życie, służba liturgiczna, inne grupy duszpasterskie)

Jola i Krzysztof